Πολλοί άνθρωποι επικαλούνται τη φύση όταν πρόκειται να δικαιολογήσουν τη δική τους συμπεριφορά και να κατακρίνουν τη δική μου (δεν τρώω τίποτε που προϋποθέτει εκμετάλλευση μη ανθρώπινων ζώων).
"Μα... είναι στη φύση του ανθρώπου να τρώει κρέας και γάλα" --- ακούω συχνά.
Όμως η φράση "φυσικό για τον άνθρωπο" είναι προβληματική. Υπάρχουν πάρα πολλές πλευρές της "φύσης" που δεν τις δεχόμαστε, άρα γιατί να πρέπει να δεχτούμε το να τρώμε μη ανθρώπινα ζώα ή να καταναλώνουμε προϊόντα που προέρχονται από αυτά;
Φυσικό για τον άνθρωπο-γυναίκα είναι να γονιμοποιείται κάθε χρόνο. Όμως φοράμε προφυλακτικά και δεν κάνουμε 10-20 παιδιά. Άρα επεμβαίνουμε στη "φύση" μας.
Φυσικό για τον άνθρωπο-άνδρα είναι να κλέβει με τη δύναμή του ή/και το μυαλό του την πιο γερή και όμορφη γυναίκα και γενικά να γονιμοποιεί πολλές γυναίκες ώστε να διαιωνιστούν τα πιο γερά ή/και έξυπνα γονίδια. Όμως φτιάχνουμε νόμους και κανόνες ηθικής για να το αποτρέψουμε.
Φυσικό για τον άνθρωπο-γυναίκα να θέλει να την κλέψει ο πιο δυνατός/όμορφος/υγιής/έξυπνος άνδρας της ομάδας ώστε τα παιδιά της να είναι γερά και δυνατά. Αν πεις στον άντρα με τον οποίον ζεις ότι θέλεις να κάνεις παιδιά με κάποιον άλλον που μπορεί να έχει καλύτερα γονίδια, μάλλον δεν θα του αρέσει αυτή η "φυσική" σου προσέγγιση.
Φυσικό για τον άνθρωπο, είναι να πεθαίνει με ρυτίδες. Όμως φοράμε κρέμες για τον ήλιο και κάποιοι κάνουν πλαστική εγχείρηση για να "ξανανιώσουν".
Φυσικό για τον άνθρωπο, είναι να βρίσκει το φαγητό του στη φύση (είτε σκοτώνοντας ζώα ή/και συλλέγοντας ό,τι υπάρχει στη φύση). Όμως τώρα καλλιεργούμε το φαγητό μας σε εκτάσεις που ήταν "φυσικές" πιο πριν (και είχαν δάση, και άλλα φυτά και ζώα που η πραγματική φύση έβαλε εκεί). Επίσης αγοράζουμε το φαγητό μας τυλιγμένο σε πολυστυρένιο και σε άλλες συσκευασίες, "κυνηγώντας" το με ένα καρότσι σε τεράστιους κρύους διαδρόμους super-market.
Φυσικό για τον άνθρωπο είναι να πεθαίνει από ασθένειες. Και όμως κάνουμε εγχειρήσεις bypass και διάφορα άλλα για να παρατείνουμε τη ζωή σε πολλούς ανθρώπους που η "φύση" θα τους είχε ξεφορτωθεί πολύ γρήγορα.
Φυσικό είναι να βασανίζω ή και να σκοτώνω ανθρώπινα βρέφη, γάτες, σκύλους, γουρούνια, ελέφαντες, ό,τι με ευχαριστεί και με βολεύει τέλος πάντων, απλά και μόνο γιατί είμαι πιο έξυπνος και πιο δυνατός. Όμως φτιάχνουμε νόμους...
Φυσικό είναι να υπάρχει κανιβαλισμός σε κάποια θηλαστικά, και να σκοτώνουν κάποια μικρά τους αφού τα γεννήσουν. Άλλη μία πλευρά της "φύσης" που δεν δεχόμαστε εμείς οι άνθρωποι.
Φυσικό είναι να συλλαμβάνεται ένας άνθρωπος με φυσική γονιμοποίηση. Όμως υπάρχουν κλινικές υποβοηθούμενης ανθρώπινης αναπαραγωγής για όσους η φύση δεν ευνοεί σε αυτόν τον τομέα.
Εν συνόψει, ζούμε σε μία αφύσικη κοινωνία με νοσοκομεία και γιατρούς - αλλιώς θα πεθαίναμε στα 40, και θα τρώγαμε μόνο ότι παρήγετο στο χωριό μας. Πώς γίνεται να επικαλούμαστε επιλεκτικά τη "φύση" για να (κατα)κρίνουμε κάποιες διατροφικές επιλογές που στηρίζονται στην αναγνώριση της αξίας της ζωής κάθε αισθανόμενου ζώου και να την ξεχνάμε όταν φράζουν οι αρτηρίες μας;
Πάντα ελπίζω ότι κάποιος από όσους χρησιμοποιούν αυτό το "επιχείρημα" ("είναι στη φύση μου") θα μπορέσει να μου δώσει έναν ορισμό για το τι θα πει "φυσικό". Είναι αρκετά δύσκολο να βρεθεί ένας ορισμός που να μην πάσχει από τα παραπάνω προβλήματα. Αν επιχειρήσω να δώσω έναν ορισμό για το τι θα πει "φυσικό", "είναι στη φύση μας" κ.λπ., το μόνο που μπορεί να στέκει για μένα είναι το εξής:
Φυσικό είναι ό,τι αυξάνει την πιθανότητά μου (α) να επιβιώσω ως άτομο και ως είδος και (β) να πάρω ευχαρίστηση/ικανοποίηση από τη ζωή μου. Αφού λοιπόν η χορτοφαγία (veganism) (α) δεν μειώνει την πιθανότητά σου να επιβιώσεις (μάλιστα μπορεί να την αυξήσει κιόλας) και (β) σε κάνει να νιώθεις όμορφα με αυτό που κάνεις, τότε είναι ΑΦΥΣΙΚΟ να φάς προϊόντα που προϋποθέτουν την εκμετάλλευση ή τον θάνατο ζώων τα οποία έχουν πέντε αισθήσεις, περπατούν, έχουν τη δυνατότητα να υποφέρουν, και θέλουν να ζήσουν τη δική τους ζωή με τον τρόπο που αυτά θα διαλέξουν.
Συνεπώς, εάν κάποιος θέλει να δικαιολογήσει το ότι καταναλώνει ζώα και ζωικά προϊόντα στη βάση της υποτιθέμενης "φυσικότητας", τότε, για να είναι συνεπής με τις αρχές του, θα πρέπει να υιοθετήσει παράλληλα και πολλές άλλες συμπεριφορές που να είναι συμβατές με την έννοια της "φυσικότητας".
Για περισσότερα,
http://www.vegansociety.co.uk (αγγλικά)
http://www.abolitionistapproach.com/no-its-not-natural/ (αγγλικά -- ένα δοκίμιο του Καθηγητή Νομικής Gary Francione, Rutgers University, που δίνει άλλη μία οπτική γωνία στο ίδιο θέμα)
http://www.abolitionistapproach.com/media/pdf/ARAA_Pamphlet_A4_Greek.pdf (ελληνικά)
ΥΓ.
Υπάρχουν και παραδείγματα από την ίδια την εκτροφή ζώων η οποία είναι εξίσου αφύσικη με το να καταναλώνουμε ζώα ή ζωικά προϊόντα. Όμως δεχόμαστε και αυτά τα αφύσικα πράγματα θεωρώντας ότι είναι "φυσικά" ενώ καταναλώνουμε τα προϊόντα "αφύσικων" διαδικασιών.
Για παράδειγμα, φυσικό είναι να γεννιέται ένα ζώο με φυσική γονιμοποίηση. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία των ζώων που εκτρέφονται για το φαγητό μας γεννιούνται με τεχνητή γονιμοποίηση και άλλες μη φυσικές μεθόδους.
Φυσικό είναι για το μοσχάρι να ζει με τη μητέρα του και να πίνει το γάλα της. Όμως απομονώνουμε το μοσχάρι από τη μητέρα του για να μην πίνει το γάλα της ώστε να το παίρνουμε εμείς οι άνθρωποι και να το βάζουμε σε κουτιά TetraPack, το μεταφέρουμε χιλιόμετρα μακριά σε φορτηγά-ψυγεία, και θανατώνουμε το μοσχάρι ενώ είναι ακόμα βρέφος για να το φάμε σαν "μοσχαράκι γάλακτος", τη στιγμή που το φυσικό είναι να μεγαλώσει και να πεθάνει πλήρες ημερών, όπως και η μητέρα του. Όμως η μητέρα του θα θανατωθεί και αυτή μόλις η παραγωγή γάλακτος δεν είναι πια ικανοποιητική.
